Sprawy o podział majątku. Etapy, czas trwania, dokumenty, rola adwokata

Sprawy o podział majątku są jedną z częstszych konsekwencji rozwodu. To jednocześnie także jeden z bardziej złożonych i emocjonalnie obciążających etapów zakończenia małżeństwa. Jak przebiega takie postępowanie, ile trwa i w czym może pomóc adwokat?

Z tego tekstu dowiesz się, czym jest sprawa o podział majątku. Poznasz etapy postępowania sądowego, wymagane dokumenty oraz czas, jaki zwykle zajmuje zakończenie sprawy. Artykuł wyjaśnia też, kiedy warto złożyć wniosek do sądu. Dowiesz się również, kiedy obecność adwokata jest szczególnie przydatna.

Czym jest sprawa o podział majątku?

Sprawa o podział majątku to postępowanie mające na celu ustalenie, w jaki sposób zostanie podzielony majątek wspólny małżonków powstały w czasie trwania małżeństwa. Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeśli małżonkowie nie zawarli umowy majątkowej (tzw. intercyzy), z chwilą ślubu powstaje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Obejmuje ona wszystko, co zostało nabyte w trakcie małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Podział majątku może nastąpić:

• polubownie – na mocy umowy zawartej u notariusza,
• sądowo – gdy brak jest porozumienia co do wartości lub sposobu podziału poszczególnych składników.

W drugim przypadku to sąd rozstrzyga, komu przypadną określone elementy majątku i w jakich częściach.

Co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

Jak już wspominaliśmy z chwilą zawarcia małżeństwa, o ile nie została podpisana intercyza, powstaje między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa. Obejmuje ona wszystko, co zostało nabyte w czasie jej trwania, niezależnie od tego, kto formalnie jest właścicielem danego składnika.

Do majątku wspólnego zalicza się w szczególności:

• wynagrodzenia za pracę oraz dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
• dochody z majątku wspólnego i majątku osobistego,
• środki zgromadzone na rachunkach bankowych w czasie trwania wspólności,
• środki i składki zgromadzone na rachunkach emerytalnych (ZUS, OFE, IKE) każdego z małżonków,
• przedmioty nabyte w trakcie małżeństwa, np. nieruchomości, samochody, wyposażenie domu.

Z kolei do majątku osobistego, a więc tego, który nie podlega podziałowi, należą m.in.:

• przedmioty nabyte przed zawarciem małżeństwa,
• przedmioty nabyte w drodze dziedziczenia lub darowizny (chyba że darczyńca postanowił inaczej),
• prawa majątkowe wynikające z osobistej pracy twórczej lub intelektualnej,
• przedmioty służące wyłącznie do osobistego użytku jednego z małżonków,
• odszkodowania i zadośćuczynienia za uszkodzenie ciała lub krzywdę,
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę, które nie zostało jeszcze wypłacone.

Wniosek o podział majątku. Co musi zawierać i jak go prawidłowo sformułować?

Złożenie wniosku o podział majątku nie zawsze jest konieczne. W wielu przypadkach byli małżonkowie potrafią dojść do porozumienia co do sposobu podziału zgromadzonego majątku i dokonują go polubownie, np. w formie umowy zawartej u notariusza.

Jednak gdy między stronami nie ma zgody, wówczas konieczne staje się złożenie wniosku o podział majątku wspólnego do sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia majątku.

We wniosku należy:

• wskazać sąd, do którego jest kierowany,
• oznaczyć strony (wnioskodawcę i uczestnika postępowania),
• określić żądanie, czyli wyraźnie wskazać, że chodzi o dokonanie podziału majątku wspólnego,
• wymienić składniki majątku wspólnego z podaniem ich wartości,
• przedstawić propozycję podziału, np. komu mają przypaść poszczególne rzeczy lub czy ma być dokonane spłaty,
• uzasadnić swoje stanowisko,
• dołączyć odpowiednie dokumenty, np. akt małżeństwa, wyrok rozwodowy, dowody własności (akty notarialne, umowy kupna, potwierdzenia wartości składników).

Po złożeniu wniosku sąd wyznacza termin posiedzenia. Na pierwszą rozprawę zwykle czeka się kilka miesięcy, w zależności od obciążenia danego sądu i stopnia skomplikowania sprawy.

Etapy postępowania sądowego w sprawie o podział majątku

Po przyjęciu wniosku o podział majątku sąd ustala termin pierwszego posiedzenia i wzywa strony do udziału w sprawie. Następnie postępowanie przebiega etapowo:

• rozprawa wstępna – sąd ustala stanowiska stron, weryfikuje wniosek i przedstawione dokumenty, może też podjąć próbę ugodowego zakończenia sporu,
• postępowanie dowodowe – obejmuje przesłuchanie stron, świadków oraz analizę dokumentów; w razie potrzeby sąd powołuje biegłych do wyceny składników majątku,
• ustalenie składu i wartości majątku wspólnego – sąd określa, które składniki należą do majątku wspólnego oraz ustala ich wartość rynkową,
• rozważenie sposobu podziału – strony mogą przedstawić własne propozycje; sąd rozpatruje różne warianty podziału, w tym możliwość przyznania składników jednej stronie ze spłatą drugiej,
• wydanie postanowienia o podziale majątku – sąd orzeka, komu przypadają poszczególne elementy majątku i czy konieczne są spłaty lub dopłaty między stronami,
• ewentualna apelacja – w przypadku niezadowolenia z orzeczenia strona może wnieść apelację do sądu drugiej instancji.

Ile trwa sprawa o podział majątku w sądzie?

Czas trwania sprawy zależy od jej złożoności oraz od tego, czy między stronami istnieje spór co do wartości lub składu majątku. W prostszych przypadkach, gdy strony są zgodne, postępowanie może zakończyć się w kilka miesięcy.

Zazwyczaj jednak trwa od roku do kilku lat, zwłaszcza gdy konieczna jest wycena nieruchomości, przesłuchanie świadków lub rozliczenie dodatkowych roszczeń.

Kiedy warto skorzystać z pomocy adwokata w sprawie o podział majątku?

Jeśli sprawa o podział majątku zostaje skierowana na drogę sądową, skorzystanie z pomocy adwokata jest wskazane praktycznie w każdym przypadku. Postępowania te bywają bowiem skomplikowane, wymagają znajomości przepisów i umiejętnego przedstawienia dowodów.

Profesjonalny pełnomocnik pomoże przygotować wniosek, ustalić rzeczywistą wartość majątku i zadba o skuteczną ochronę Twoich interesów.

Ciebie także czeka sprawa o podział majątku? Zadbaj o właściwe przygotowanie. Skontaktuj się ze mną, aby omówić swoją sytuację i wybrać optymalną ścieżkę postępowania.

+48 508 319 888 lub biuro@adwokatml.pl